5 Mart 2019 Salı

İDARİ İŞLEM NEDİR?


       İdari İşlemin Özellikleri
  • Bunlar idari işlemi özel hukuktan ayırt eder.Burada anlatılan iptal davasına konu olabilen idari işlemdir.İdarenin işlemleri ikiye ayrılır icrai olan, icrai olmayan biz icrai olanları ele alacağız
  • 1)İdari işlem tek yanlıdır.Bu yönüyle diğer hukuki işlemlerden ayrılırlar.Tek yanlı olması demek idarenin karşı tarafın rızasına ihtiyaç duymaması.
  • Bazen bazı idari işlemlerde birden fazla idarenin katılması ile işlem olur.Bu tek yanlılığın bir istisnası değildir.
  • 2)İdari işlem icraidir.Hukuk düzeninde değişiklik yapar.
  • 3)İdari işlemi özel hukuk işlemlerinden ayıran en önemli özellik ise hukuka uygunluk karinesidir.
  • İdari işlemin yapıldığı anda hukuka uygun kabul edilmesi ve yapıldığı andan itibaren hüküm ve sonuçlarını doğurması anlamına gelir.
  • İtiraz dilekçesi verilip idare tarafından o işlem değişmediği sürece veya İdari mahkemeye konu olup yürütmenin durdurulması veya iptal kararı verilmediği takdirde idari işlem baştan itibaren hukuka uygun sayılır.
  • İdari işlem dava açıldığı halde bile hukuka uygunluk karinesinden yararlanıyor.
  • İdari İşlem Türleri
  • Düzenleyici İşlemler
  • Birel İşlemler

  • 1)Düzenleyici İşlemler
  • Tanım olarak hiçbir yasal düzenlemede yok ama uygulanması kanunda yer almıştır.
  • Düzenleme yapan işlemlerdir.
  • İçerik olarak kanuna benzer,genel,objektif,soyut,uygulama alanına giren herkese uygulanan,bir kez uygulama ile kalmayıp yürürlükte kaldığı süre boyunca uygulanan işlemlerdir.
  • Yasakoyucunun düzenleme yetkisi aslidir.İlk elden düzenlemedir.Anayasa ile sınırlandırılmayan konularda daha önce düzenleme olmasa dahi ilk elden düzenler.
  • İdarenin düzenleme yetkisi talidir.Yani o alanın mutlaka daha önceden yasa koyucu tarafından düzenlenmesi olması gerekir ki idare uygulama ile ilgili hususları düzenleyebilsin.Bu özellik idareyi yasakoyucudan ayırır
  • KHK, tüzük artık yok bunun yerine CB kararnamesi geldi.Daha önceden de CB kararnamesi anayasada vardı ama alanı çok kısıtlıydı sadece CB sekreterliğine ilişkin düzenleme yapılabilirdi.Şimdi ise CB kararnamesi Anayasa m104’te düzenlendi ve CB’ye yürütme alanına ilişkin düzenleme yetkisi verildi.
  • CB yürütme alanında ilk elden bile düzenleme yapabilir.Buraya Yasama ve Yargı alanı dahil değil.Burada yürütme alanındaki sınır anayasada belirlenmiştir.
  • CB kararnamesi yürütme alanında yasa ile eşdeğerdir.Eğer yasa ile çatışırsa yasaya üstünlük tanınmıştır.
  • CB kararları ve CB genelgeleri eğer bireylerin veya nesnelerin hukuki statüsünü etkilemiyorsa genel(bireysel değilse) ise bunlar da düzenleyici işlemdir.
  • Yönetmelikler idarenin düzenleyici işlemlerinden bir tanesidir.
  • Madde 124 – Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.(2) Hangi yönetmeliklerin Resmî Gazetede yayımlanacağı kanunda belirtilir
  • CB, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri yönetmelik çıkartır.
  • Kamu Tüzel Kişisi olmayan kişiler yönetmelik çıkartabilir mi?
  • Tartışmalıdır.Her ne kadar kamu tüzel kişisi olmasalar da bunların da yönetmelik çıkarabileceği danıştay tarafından düzenlenmiştir.Sadece kendi görev alanında yönetmelik çıkabilirler.Kanunların,CB kararlarının uygulanmasını sağlamak için yönetmelik çıkartılır.
  • Kamuyu ilgilendiren yönetmelikler Resmi Gazete’de yayınlanmak zorundadır.
  • Adsız Düzenleyici İşlemler
  • Anayasa ile belirlenen düzenleyici işlemler dışındaki düzenleyici işlemlerdir.
  • 2)Birel İşlem
  • Düzenleyici işlemlerden farklı olarak bireylerin veya nesnelerin bir hukuki statü içine girmesini , o statüde kalmalarını ve o statüden çıkmalarını düzenleyen işlemlerdir.
  • Hukuk düzeninde değişiklik yaratan idare işlemleridir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder