İdari
İşlemin Özellikleri
- Bunlar
idari işlemi özel hukuktan ayırt eder.Burada anlatılan iptal davasına konu
olabilen idari işlemdir.İdarenin işlemleri ikiye ayrılır icrai olan, icrai
olmayan biz icrai olanları ele alacağız
- 1)İdari
işlem tek yanlıdır.Bu yönüyle diğer hukuki işlemlerden ayrılırlar.Tek
yanlı olması demek idarenin karşı tarafın rızasına ihtiyaç duymaması.
- Bazen
bazı idari işlemlerde birden fazla idarenin katılması ile işlem olur.Bu
tek yanlılığın bir istisnası değildir.
- 2)İdari
işlem icraidir.Hukuk düzeninde değişiklik yapar.
- 3)İdari
işlemi özel hukuk işlemlerinden ayıran en önemli özellik ise hukuka
uygunluk karinesidir.
- İdari
işlemin yapıldığı anda hukuka uygun kabul edilmesi ve yapıldığı andan
itibaren hüküm ve sonuçlarını doğurması anlamına gelir.
- İtiraz
dilekçesi verilip idare tarafından o işlem değişmediği sürece veya İdari
mahkemeye konu olup yürütmenin durdurulması veya iptal kararı verilmediği
takdirde idari işlem baştan itibaren hukuka uygun sayılır.
- İdari
işlem dava açıldığı halde bile hukuka uygunluk karinesinden yararlanıyor.
- İdari İşlem Türleri
- Düzenleyici İşlemler
- Birel İşlemler
- 1)Düzenleyici İşlemler
- Tanım
olarak hiçbir yasal düzenlemede yok ama uygulanması kanunda yer almıştır.
- Düzenleme
yapan işlemlerdir.
- İçerik
olarak kanuna benzer,genel,objektif,soyut,uygulama alanına giren herkese
uygulanan,bir kez uygulama ile kalmayıp yürürlükte kaldığı süre boyunca
uygulanan işlemlerdir.
- Yasakoyucunun
düzenleme yetkisi aslidir.İlk elden düzenlemedir.Anayasa ile
sınırlandırılmayan konularda daha önce düzenleme olmasa dahi ilk elden
düzenler.
- İdarenin
düzenleme yetkisi talidir.Yani o alanın mutlaka daha önceden yasa koyucu
tarafından düzenlenmesi olması gerekir ki idare uygulama ile ilgili
hususları düzenleyebilsin.Bu özellik idareyi yasakoyucudan ayırır
- KHK,
tüzük artık yok bunun yerine CB kararnamesi geldi.Daha önceden de CB
kararnamesi anayasada vardı ama alanı çok kısıtlıydı sadece CB sekreterliğine
ilişkin düzenleme yapılabilirdi.Şimdi ise CB kararnamesi Anayasa m104’te
düzenlendi ve CB’ye yürütme alanına ilişkin düzenleme yetkisi verildi.
- CB
yürütme alanında ilk elden bile düzenleme yapabilir.Buraya Yasama ve Yargı
alanı dahil değil.Burada yürütme alanındaki sınır anayasada
belirlenmiştir.
- CB
kararnamesi yürütme alanında yasa ile eşdeğerdir.Eğer yasa ile çatışırsa
yasaya üstünlük tanınmıştır.
- CB
kararları ve CB genelgeleri eğer bireylerin veya nesnelerin hukuki
statüsünü etkilemiyorsa genel(bireysel değilse) ise bunlar da düzenleyici
işlemdir.
- Yönetmelikler
idarenin düzenleyici işlemlerinden bir tanesidir.
- Madde
124 – Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev
alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin
uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla,
yönetmelikler çıkarabilirler.(2) Hangi yönetmeliklerin Resmî Gazetede
yayımlanacağı kanunda belirtilir
- CB,
bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri yönetmelik çıkartır.
- Kamu Tüzel Kişisi olmayan kişiler
yönetmelik çıkartabilir mi?
- Tartışmalıdır.Her
ne kadar kamu tüzel kişisi olmasalar da bunların da yönetmelik
çıkarabileceği danıştay tarafından düzenlenmiştir.Sadece kendi görev
alanında yönetmelik çıkabilirler.Kanunların,CB kararlarının uygulanmasını
sağlamak için yönetmelik çıkartılır.
- Kamuyu
ilgilendiren yönetmelikler Resmi Gazete’de yayınlanmak zorundadır.
- Adsız Düzenleyici İşlemler
- Anayasa
ile belirlenen düzenleyici işlemler dışındaki düzenleyici işlemlerdir.
- 2)Birel İşlem
- Düzenleyici
işlemlerden farklı olarak bireylerin veya nesnelerin bir hukuki statü
içine girmesini , o statüde kalmalarını ve o statüden çıkmalarını
düzenleyen işlemlerdir.
- Hukuk
düzeninde değişiklik yaratan idare işlemleridir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder